Szkoła Lekarska
Instytucje medyczne w Warszawie w XVIII w.
W XVIII wieku podejmowano próby zorganizowania nauczania medycznego w Warszawie, jednak ze względu na wydarzenia polityczne oraz brak stałego wsparcia państwa dla tego typu inicjatyw były one krótkotrwałe.
W 1736 r. Henryk Loelhoeffel von Lowensprung, lekarz nadworny króla Augusta III, założył na ul. Podwale szkołę chirurgiczną z teatrem anatomicznym, gdzie pokazywał słuchaczom budowę ciała ludzkiego. Instytucja została jednak zamknięta po zamieszkach.
Podobne szkoły chirurgiczne zakładano w 1789 r. obok Szpitala św. Łazarza oraz w 1794 r. dla chirurgów wojskowych, nie przetrwały one jednak zbyt długo. Dopiero na początku nowego wieku, w 1801 r. przy ul. Marszałkowskiej powstał Instytut Położniczy dla kształcenia akuszerek.
- Szpital św. Łazarza, przy którym ok. 1789 r. funkcjonowała szkoła chirurgiczna, mal. Z. Vogel, 1785
- Henryk Loelhoeffel, fragment tableau z portretami rodziny Lelewelów, rys. K. Pillati, 1882, BN
Historia i program Szkoły Lekarskiej
Środowisko lekarskie dostrzegało pilną potrzebę założenia szkoły, która przekazywałaby rzetelną wiedzę i stanowiła alternatywę dla znachorów i osób niekompetentnych.
Poważani powszechnie lekarze Hiacynt Dziarkowski, August Ferdynand Wolff, Józef Czekierski i Franciszek Brandt porozumieli się w sprawie zorganizowania nauki medycyny, dzięki czemu w 1809 r. powołano szkołę lekarską noszącą nazwę Wydziału Akademicko-Lekarskiego. Studia dzieliły się na czteroletnie dla lekarzy oraz dwuletnie dla farmaceutów. Kliniki Wydziału – wewnętrzna i chirurgiczna – mieściły się w Szpitalu św. Rocha na Krakowskim Przedmieściu.
Ogłoszenie otwarcia Szkoły Lekarskiej 15 listopada 1809 r. (Dodatek Gazety Korespondenta)
Medal wybity na pamiątkę założycieli Wydziału Akademicko-Lekarskiego otwartego w 1809 r., Józef Maynert (?), Muzeum Uw
Lekarze
- Jacek August Dziarkowski (1747–1828) – dziekan Szkoły Lekarskiej, a następnie Wydziału Lekarskiego. Wykładał fizjologię i patologię oraz historię medycyny. Przetłumaczył z języka niemieckiego na polski na potrzeby studentów dwa podręczniki dotyczące fizjologii oraz patologii. Hiacynt (Jacek) Dziarkowski, rys. S. Marszałkiewicz, po 1826, BN
- August Ferdynand Wolff (1768–1846) w 1796 r. objął stanowisko fizyka miejskiego Warszawy, był jednym z organizatorów i profesorów Szkoły Lekarskiej, współzałożycielem i prezesem Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego. August Ferdynand Wolff, rys. J. Sonntag, przed 1826, BN
- Józef Czekierski (1777–1827) – chirurg, wybitny uczony i organizator, twórca pierwszej w Warszawie Kliniki Chirurgicznej w Szpitalu św. Rocha, współzałożyciel Katedry Chirurgii Uniwersytetu Warszawskiego w 1816 r., autor kilkutomowego dzieła w języku polskim „Chirurgia” (1817–1818). Józef Czekierski, rys. J. Sonntag, przed 1834, BN
- Franciszek Brandt (1777–1837) – fizyk miasta Warszawy od 1806 r., a także dyrektor Instytutu szczepienia ospy ochronnej, jeden z organizatorów i profesorów Szkoły Lekarskiej w Warszawie, gdzie wykładał m.in. anatomię, medycynę i weterynarię. Franciszek Brandt, rys. S. Oleszczyński, po 1836, BN