Medyczne Horyzonty UW: Relacje nie tylko romantyczne w dobie pandemii

05 05 2025

O kryteriach dobrego związku, wpływie izolacji w okresie covid i roli internetu w relacjach międzyludzkich rozmawiamy z prof. Zbigniewem Izdebskim, pedagogiem, seksuologiem i koordynatorem Wydziału Medycznego UW. – W czasie pandemii praca zdalna dla większości młodych osób była dużym wyzwaniem. Do izolacji najbardziej są przyzwyczajeni ludzie starsi, co jest związane z fazą życia, w której się znajdują, i ograniczonymi kontaktami społecznymi – mówi naukowiec. Podkast z cyklu „Medyczne Horyzonty UW” został wyemitowany na antenie Radia Kampus 28 kwietnia.

Zespół naukowców pod kierunkiem prof. Zbigniewa Izdebskiego przeprowadził analizę siedmiu obszarów badawczych: zdrowia, stylu życia, aktywności seksualnej i ekspresji potrzeb, problemów w życiu seksualnym, opinii na tematy związane z seksualnością, zachowań seksualnych w internecie oraz przystosowania do życia w pandemii. Badania ankietowe zostały przeprowadzone po około dwóch miesiącach od wybuchu w Polsce epidemii COVID-19 oraz rok później.

– Czas pandemii covid był szczególny z punktu widzenia zdrowia człowieka i relacji międzyludzkich. Izolacja niewątpliwie przyczyniła się do tego, że lepiej mogliśmy siebie poznać i dostrzec wartość naszych związków. Na pewno wyraźnie zobaczyliśmy, że tylko bycie w dobrym związku daje nam większą szansę na przetrwanie różnych kryzysów – mówi prof. Zbigniew Izdebski, pedagog, seksuolog, wykładowca akademicki oraz koordynator Wydziału Medycznego Uniwersytetu Warszawskiego.

Sztuka bycia w dobrym związku

Naukowiec podkreśla istotę dobrego związku jako czynnika ochronnego dla samopoczucia oraz poczucia bezpieczeństwa: – Covid uświadomił nam, jak kruche jest nasze życie, jak z dnia na dzień dużo rzeczy może się zmienić. Jedną z największych trudności w relacjach w czasie pandemii, utrudniających również relacje seksualne, był stres i zmęczenie. Czynnik stresu był dominujący w myśleniu o naszym bezpieczeństwie i bezpieczeństwie bliskich, sprawach zawodowych i zabezpieczeniach finansowych.

– Praca zdalna dla większości osób poniżej 30. roku życia była dużym wyzwaniem. Rozwojowo ta grupa jest przystosowana do tego, aby pozostawać w kontakcie społecznym. Tego rodzaju kontakty były w pandemii najbardziej zagrożone i deficytowe, co z kolei wpływało na zdrowie psychiczne – opowiada seksuolog.

Według prof. Izdebskiego, najlepiej z izolacją poradzili sobie ludzie po 60. roku życia, którzy ze względu na fazę życia są najbardziej przyzwyczajeni do samotności.

– Ludzie starsi mają poczucie ograniczonych kontaktów społecznych, dlatego lepiej radzili sobie z izolacją w czasie covidu – podkreśla pedagog, dodając: – W ostatnich latach w Polsce obserwujemy duży wzrost zainteresowania internetem jako miejscem, gdzie coraz częściej poznajemy ludzi do kontaktów towarzyskich.

Zmiana życiowych priorytetów

Naukowiec zwraca uwagę na rosnącą rolę internetu w życiu zarówno osób dorosłych, jak i nastoletnich.

Internet bardzo mocno wszedł w nasze relacje. Internet nie jest dobrym miejscem edukacyjnym

prof. dr hab. Zbigniew Izdebski

– Wielu 30-latków mieszka u rodziny, mając poczucie zachowania bazy rodzinnej jako dobrego, bezpiecznego miejsca. Taki jest w tej chwili trend. To jest oddalanie wchodzenia w życie dorosłe i podejmowania dojrzałych decyzji – uważa prof. Izdebski.

Pedagog wskazuje także na zmiany w życiowych priorytetach Polek i Polaków.

– Mamy coraz większe aspiracje ekonomiczne. Jesteśmy społeczeństwem, które staje się coraz bardziej otwarte na nowe doświadczenia związane z wyjazdami zagranicznymi, nie tylko wakacyjnymi – mówi naukowiec, jednocześnie podkreślając: – Młodzi ludzie muszą sami sobie odpowiedzieć na pytanie, co stanowi dla nich wartość w życiu.

– Polacy mają dużą trudność w mówieniu o swoich potrzebach, upodobaniach i oczekiwaniach. Ze względu na wydłużający się czas życia, musimy się także przyzwyczaić do postrzegania go przez różne jego fazy. Patrząc na cykl życia człowieka, poczucie szczęścia i umiejętność radzenia sobie w życiu zawsze są lepsze u tych, którzy znajdują się w związkach. Covid znacznie łatwiej przeszły osoby , które były w dobrych związkach. Jest to oczywiście sprawa indywidualna – zaznacza prof. Izdebski.

Nie tylko medycyna naprawcza

Na Wydziale Medycznym działa Studenckie Koło Naukowe Seksuologii i Edukacji Zdrowotnej, którego opiekunem merytorycznym jest prof. Zbigniew Izdebski.

– Bez względu na wybraną specjalizację, każdy lekarz powinien mieć dobrą wiedzę na temat zdrowia seksualnego i prokreacyjnego. Do programu kształcenia na trzecim roku kierunku lekarskiego wprowadziliśmy przedmiot „Seksuologia”. W przyszłym roku, po raz pierwszy na Uniwersytecie Warszawskim, będziemy prowadzić zajęcia z podstaw seksuologii dla studentów medycyny – opowiada prof. Izdebski.

– Jak mówiła Michalina Wisłocka, nie każdy pacjent ma odwagę rozmawiać z lekarzem o swojej seksualności. W połączeniu z edukacją zdrowotną, chcemy naszych studentów wyposażyć w dobrą podstawową wiedzę o seksualności człowieka – mówi naukowiec, dodając: – Lekarze są kształceni głownie do prowadzenia medycyny naprawczej. Ważnym obszarem medycyny i zdrowia publicznego jest edukacja zdrowotna i profilaktyka.

Pełne nagranie wywiadu w Akademickim Radiu Kampus jest dostępne na platformie YouTube Wydziału Medycznego UW: